F  r  a  n  c  i  s  c  i        M  a  u  r  o  l  y  c  i        O  p  e  r  a        M  a  t  h  e  m  a  t  i  c  a
Introduzione Help Pianta Sommario
Fragmenta arithmeticorum 7473-41r-85r Frag. 15
<- App. -> <- = ->

Quo pacto columnae fiant triplae ad pyramides. Caput 3um123.

Calagurae124.

243 Omnis columna triangolola 2i ordinis cum quadrato et cum triangolo collateralibus primi ordinis coniuncta triplum facit suae pyramidis.

Sumatur columna triangolola 155 2i ordinis cum quadrato 25 et triangololo 15 coniuncta: quod facit 195. Aio quod 195 triplum est pyramidis 65. Nam per caput antepraemissum pyramis 65 triangolola125 2i conflatur ex pyramide triangolola 35 primi ordinis collaterali et ex pyramide quadrato eiusdem ordinis praecedenti 30126 . Sed per 14am praecedentium columna triangolola 75 primi cum duplo sui triangololi hoc est cum 30, facit triplum pyramidis 35127. Et, ut in principio fuit ostensum, cubus 64 cum suo quadratoto 16 ac triangololo 10 facit etiam triplum pyramidis quadratotae praedictae 30.

244 Igitur columna triangolola 75 cum duplo triangololi 15 cumque cubo 64, quadratoto 16 atque triangololo 10 totum hoc faciet pyramidis praedictae 65 triplum.

245 Sed per praemissum caput, columna triangolola 75 cum cubo 64 et quadratoto 16 format columnam triangololam propositam 155.

246 Ergo columna triangolola proposita 155 cum duplo triangololi 15 et triangololo praecedenti 10 faciet128 id ipsum triplum. Verum, ut in arithmeticis ostendebatur triangolotriangolola 10 15 faciunt quadratotum 25.

247 Itaque et columna proposita triangolola 155 cum quadrato collaterali 25 et triangololo collaterali 15 faciet dictum suae pyramidis triangololae 65 triplum, quod est 195. Quod fuit demonstrandum.

figura 16

248 Igitur columna triangolola 155 2i ordinis cum triangolo 15, triangolo 15, triangolo 10, hoc est cum

249

graffa aperta quadrato 25
triangolo 15
conflabat 195, triplum suae pyramidis triangololae 65. Quod est propositum.

250 Omnis columna quadratota 2i ordinis cum duplo quadratoti collateralis in primo ordine coniuncta conflat triplum suae pyramidis.

251 Sumatur columna quadrato 205 2i ordinis cum duplo quadratoti 25, scilicet 50, faciens iam 255. Aio quod 255 triplus est pyramidis suae quadratotae 85. Nam per caput antepraemissum pyramis quadrato 85 2i conflatur ex pyramide quadrato 55 primi collaterali et ex pyramide quadrato 30 praecedenti in primo ordine. Sed per 15am praecedentium, cubus 125 cum quadrato 25 et triangolo 15 facit triplum pyramidis quadrato 55 primi. Et ut in principio fuit ostensum: cubus 64 cum quadrato 16 et triangolo 10 facit adhuc triplum pyramidis praedictae 30.

252 Igitur cubus 125, quadrato 25, triangolo 15 cum cubo 64, quadrato 16, triangolo 10, totum hoc faciet pyramidis quadrato 85 praedictae triplum.

253 Sed per [A:64v] praemissum caput, cubus 125, columna scilicet quadratota cum cubo 64 et quadrato 16 format columna quadratotam propositam 205.

254 Ergo columna quadrato proposita 205 cum quadrato 25, triangololo 15, triangololo 10, conficiet praedictum triplum. Verum, ut satis in arithmeticis ostensum est triangolotriangololi 15 10 conflant quadratoum 25.

255 Itaque et columna quadrato proposita 205 cum duplo quadratoti 25, hoc est cum 50 efficiet dictum pyramidis suae quadratotae 85 triplum, quod est 255.

256 Quod est propositum.

figura 17

257 Igitur columna quadratota 2i ordinis 205 cum quadrato 25, triangolo 15, triangolo 10, hoc est cum duplo quadrato 25, quod est 50, faciet 255, triplum videlicet suae pyramidis 85. Quem ad modum proponitur.

258 Omnis columna pentagona 2i ordinis cum duplo quadratoti collateralis ex primo ordine et cum triangololo praecedenti129 eiusdem ordinis facit triplum suae pyramidis.

259 Sumatur columna pentagono 255 2i ordinis cum duplo quadrato 25, hoc est cum 50, et cum triangolo 10 praecedenti consummans iam 315. Aio quod 315 triplus est pyramidis tali columnae respondentis, hoc est pyramidis pentagono 105 in 2o.

260 Nam, per caput antepraemissum, pyramis pentagono 105130 2i ordinis construitur ex pyramide pentagono 75 et pyramide quadrato 30 in primo ordine.

261 Sed per 3am primarum propositionum in principio, columna pentagono 175 primi ordinis cum duplo quadrato 25, hoc est cum 50, facit triplum pyramidis suae pentagono 75. Et ut in principio quoque ostensum est, cubus 64, quadrato 16, triangolo 10, faciunt triplum pyramidis quadrato 30, ut in praemissis.

262 Igitur columna pentagono 175, duplum quadrato 25, cubus 64, quadrato 16, triangolo 10, hoc totum faciet triplum pyramidis pentagono 105 2i ordinis praedictae.

263 Sed per praemissum caput, columna pentagona 175 cum cubo 64 et quadrato 16 format columnam pentagono propositam 255.

264 Ergo columna pentagono proposita 255 cum duplo quadrato 25 et triangolo 10 conflabunt praedictum triplum pyramidis suae pentagono 105, sicut iam demonstrandum proponitur.

figura 18

265 Igitur columna pentagono 2i ordinis 255 cum duplo quadrato 25 et triangolo 10 facit 315, [A:65r] triplum videlicet suae pyramidis pentagono 105. Quod est propositum.

266 Cumque quadrato 25 cum triangolo 10 praecedenti faciat pentagono 35 sibi collateralem iam columna pentagona 2i ordinis una cum quadratoto et pentagono collateralibus faciet triplum suae pyramidis.

267 Omnis columna hexagona 2i ordinis cum quadratoto et esagono centraleno collateralibus primi ordinis composita efficit triplum suae pyramidis.

268 Capiatur columna esagono centralena 2i ordinis quae sit 305, cum quadrato 25 et esagono centraleno primi 45 consummans iam 375. Aio quod 375 triplus est pyramidis esagono centrale suae 125.

269 Nam, per caput antepraemissum, pyramis esagono centrale 125 2i ordinis constat ex pyramide esagono centrale 95 primi et ex pyramide quadrato 30 praecedenti.

270 Sed, per 5am praecedentium propositionum, columna esagono centralena primi 225 cum suo esagono centrale 45 et collaterali triangololo 15 efficiebat triplum esagono centralenae pyramidis 95 eiusdem ordinis. Et ut in praemissis, cubus 64, quadrato 16, triangolo 10, simul sunt triplum pyramidis quadrato 30.

271 Igitur columna esagono centrale 225, esagono centrale 45, triangolo 15, cubus 64, quadrato 16, triangolo 10, hoc totum conflabit triplum pyramidis 125 esagono centrale praedictae.

272 Sed per praecedens caput, columna esagono centrale 225 cum cubo 64 et quadrato 16 configurant columnam esagono centrale 305 propositam.

273 Ergo columna esagono centrale proposita 305 cum esagono centrale 45, triangololo 15, triangolo 10, iuncta conflabit dictum triplum pyramidis esagono centrale 125.

274 Cumque triangolotriangolo 15 10 faciant quadratum 25, Iam et columna esagono centrale 305 cum esagono centrale 45 et quadrato 25 faciet idem triplum pyramidis suae 125, quod est 375. Quod fuit demonstrandum.

figura 19

275 Igitur columna esagono centrale 305131 2i cum esagono centrale 45 cumque triangolo 15, triangolo 10, sive cum quadrato 25, facit 375, quod est triplum pyramidis 125, sicut proponatur.

276 Cumque, ut constitit, esagono centrale 61 sit aequalis aggregato esagono centrale 45 et quadrato 16132 primi ordinis appositoque utrobique impari collaterali 9, esagono centrale 61 cum ipso 9 simul aequabitur esagono centrale 45 cum quadrato 16 et 9133 impari ipsius 16 quadratoti collaterali. Verum quadrato 16 cum impari sibi sequenti 9 facit quadratotum sequentem 25.

277 Igitur [A:65v] esagono centrale 45 cum quadrato 25 fient aequales esagono centrale 61 cum impari 9.

278 Fuerat autem columna esagono centrale 305 cum esagono centrale 45 atque quadratoto 25, triplum pyramidis suae 125.

279 Ergo et eadem columna esagono centrale 305 cum esagono centrale 61 et impari collaterali 9, dictum suae pyramidis triplum conflabit.

280 Quod nos in alio quaternione Arithmeticae nostrae demonstraveramus.

Inizio della pagina
->