F  r  a  n  c  i  s  c  i        M  a  u  r  o  l  y  c  i        O  p  e  r  a        M  a  t  h  e  m  a  t  i  c  a
Introduzione Help Pianta Sommario
Emendatio et restitutio Apollonii Pergaei conicorum elementorum Liber primus 21
<- App. -> <- = ->

21a Si ab hyperboles, ellipseos, vel circuli periferia lineae ducantur ordinate ad diametrum; erunt ex ipsis quadrata ad contentas superficies294 sub receptis ad ipsis usque ad terminos transversi late[A:12v]ris speciei, ut speciei rectum latus ad transversum: itemque ad invicem ipsa quadrata, ut inter se contentae superficies sub receptis lineis, ut dictum est.

figura 27

Sit hyperbole, ellipsis, circulusve, cuius diameter ab. // Et ag ad quam possunt ductae. // Ut scilicet295 ab sit transversum: ag vero rectum speciei latus. // Et a relictis contingenter in periferia punctis dz ordinate ducantur ad diametrum de zh.

// Dico iam quod quadrato zh ad rettangolo ahb atque etiam quadrato de ad rettangolo aeb est sicut ag ad ab.

Quodque quadrato zh ad quadrato de sicut296 rettangolo ahb ad rettangolo aeb.

// Coniungatur enim bg. // Et penes ag ducantur et hc. // Eritque per 12am vel 13am huius quadrato zh297 aequale rettangolo cha. // Et quadrato de aequale rettangolo aet. // Et quoniam propter similitudinem triangolo triangolo ch ad hb sicut298 ga ad ab. // Et per primam 6i Euclidis sicut ch ad hb sic rettangolo cha ad rettangolo bha. // Ideo et quadrato zh ad rettangolo bha sicut299 ga ad ab. // Eodemque argumento quadrato de ad rettangolo aeb sicut300 ga ad ab. Quod prima proponebatur demonstrandum. // Deinde, quoniam per primam 6i praedictam. Sicut te ad eb sic rettangolo aet ad rettangolo aeb et ideo sicut ga ad ab. // Ideo et quadrato301 de ad rettangolo aeb Et ideo sicut ga ad ab. // Ideo et302 quadrato de ad rettangolo aeb sicut ga ad ab. Et perinde sicut quadrato zh ad rettangolo bha sic quadrato de ad rettangolo aeb. // Propterea et permutatim erit quadrato zh ad quadrato de sicut rettangolo bha ad rettangolo aeb. // Quod supererat303 demonstrandum.

* LEMMA

Ex ordinate ductis ad diametrum sectionis, minor est, quae propinquior summitati sectionis. Et in ellipsi et circulo, linearum ordinate ductarum maxima est secunda diametros. Nam pro parabola, in descriptione precedentis dz maior quam304 ge quandoquidem [A:13r] quadrato dz ad quadrato ge fuit sicut za ad ae. Ideoque maius quadrato dz quam quadrato ge. // Itemque pro hyperbola, in descriptione praesentis, zh maior quam305 de quandoquidem quadrato zh ad quadrato de fuit sicut rettangolo ahb ad rettangolo aeb. Ideoque maius quadrato zh quam quadrato de. // In ellipsi autem aut circulo sit in diametro ab centrum l. Ita ut zh de sint ad eamdem partem centri, eritque similiter zh maior quam de [S:21] quae propinquior, summitati a[[,]] quandoquidem quadrato zh ad quadrato de sicut306 rettangolo ahb ad307 rettangolo aeb maiusque sit, per 5am 2i Euclidis rettangolo ahb quam rettangolo aeb (quoniam scilicet h punctum propinquius puncto l bifariae sectionis)308. Ideoque quadrato zh maius quam quadrato de.

// Unde in ellipsi, aut circulo, quoniam quadrato lineae ordinatae ductae per l punctum309 ad quadrato zh est iam, sicut rettangolo alb ad rettangolo ahb estque per 5am 2i praedictam, maius rettangolo alb rettangololo ahb. // Ideo quadrato ordinatae ductae per l hoc est 2ae diametri maius quam310 quadrato zh. // Et perinde 2a diametros maxima est ordinate ductarum ad diametrum ab. Quod supererat demonstrandum.

LEMMA

Item in ellipsi aut circulo duae lineae aequaliter a centro remotae ordinatae ad diametrum ductae sunt invicem aequales.

Ut si in diametro ellipsis aut circuli, capiantur, puncta l m311 aequaliter a centro l remota; erit zh aequalis ei, quae per m punctum ordinate ducitur ad diametrum ab. // Nam tales lineae sunt ad312 invicem sicut rettangolo rettangolo ahb bma sed haec aequalia313, quandoquidem latera singula singulis aequalia supponuntur: igitur et quadrato quadratota ipsius zh et ductae per m punctum, ad invicem aequalia: et perinde linae ipsae aequales.

Inizio della pagina
->